donderdag 24 april 2008

Een hele dag vermaak voor slechts tien euro ...

De bus zou om 08:00 uur vertrekken, maar om 10:00 uur waren we pas weg. De rit zou acht uur duren en de afstand was 300 km. Ook dit was een must-see-to-believe-experince, m aar dat van een heel ander gehalte. Geen hair raising inhaal manoeuvres nu. De topsnelheid lag meestal een eind onder de vijftig km/h. Acht uur en driehonderd km, dat zijn getallen zonder inhoud totdat je de weg ziet. Dan realiseer je je pas dat acht uur wel lang is voor driehonderd km. De weg had in het begin een lieflijk alpine karakter. Behoorlijke bergen en uiteindelijk via een indrukwekkende pas de rift valley in. De bergen en vooral de steenhopen zijn hier soms indrukwekkend. De steenhopen gaan soms tot vijftig meter hoog en bestaan uit een verzameling prachtig geslepen reuzenkiezels. Ook de berg van doctor Doolittle - waar op de top een enkele reuzensteen wankelt - heb ik meermalen gezien. Na de eerste paar kilometer heb ik de meest ongelooflijke combinatie van kuilen en gaten gezien. En dat een bus daarlangs kon dat zou zonder meer een item zijn geweest in het programma "doet ie het wel of doet ie het niet". Alles bij elkaar heb ik vijf ingestorte bruggen geteld, met de daarbij behorende creativiteit om toch de rivier over te steken. Daarnaast hebben we ik weet niet hoeveel - vooral wadi's - overgestoken per ford. Sommige wadi's hadden canyonachtige wanden, heel indrukwekkend.
In het begin was het net zo groen als in Uganda, maar dat werd natuurlijk allengs minder. Lagere bomen, van die bomen met een dunne maar dichte horizontale kroon. Gevraagd wat voor bomen dat waren aan mijn buurman: doornbomen! Ik kwam niet meer bij. Hij begreep dat natuurlijk niet maar ik moest onmiddellijk denken aan Freek de Jonge. Zijn zoontje komt snikkend binnen met een dood vogeltje. Freek probeert de aandacht wat af te leiden door te vragen of het zoontje wel weet wat voor vogeltje dat is? "Ja" antwoordt het jongetje, "dat is een dohood vohogeltje, snif".
Ook leuk dat je met de bus de dingen zoveel beter ziet dan vanuit de lucht. In het noorden van Uganda had ik sterk groene afrasteringen gezien rondom huizen, zie ook eerdere foto's. Nu zag ik wat dat was: cactussen. Prima hekwerk natuurlijk! Eenmaal in de rift valley kom je in steppe achtig landschap. Eerst nog met bomen met gras, dan bomen zonder gras, dan struiken met een beetje gras en uiteindelijk zonder gras: alleen maar zand. In de buurt van Lodwar komt er weer een soort grijsgroen gras met hier en daar een boom. Dat gras komt volgens Niels door de regentijd, die hier van januari tot juli loopt en dus interessant genoeg een ander ritme volgt dan in Uganda, waar twee regentijden in voor- en najaar zijn.
Heel boeiend zijn ook de talrijke thermietbulten hier. Heel anders van model dan die in Uganda en de CAR: ze zijn als een pilaar, een obelisk, een opgeheven waarschuwende vinger. Soms wel zes meter hoog. Het schijnt dat de thermieten spul eten en uitschijten, dat wordt dan weer opgegeten en uitgescheten enzovoorts. Uiteindelijk wordt dat dan het cement waarvan de thermietheuvel wordt gebouwd.
Dieren heb ik niet heel veel gezien, maar ik heb wel twee krokodillen gezien, een hertje niet groter dan een poes en heel veel geiten (soort dwerggeit), koeien (heel andere dan in Uganda met een veel kleinere hoorn), schapen en geloof het of niet: kamelen! Heel veel kamelen, die gebruiken ze voor melk! Ik wist het niet maar kamelen zijn telgangers en dat ziet er toch onhandig uit. Ook boeiend: hun hoeven zijn aan de onderkant hartstikke plat, in tegenstelling tot die van een paard. Daardoor hebben ze op mul zand natuurlijk meer draagvlak.
In de bus waren natuurlijk meer mensen dan plaatsen. Bovendien hebben ze aan de ene kant drie- en aan de andere kant twee stoelen. Nu ben ik geen Tarzan type, maar ik ben toch breder dan dat. Daarbij opgeteld een paar dikke dames op een kratje in het gangpad en een stijgende temperatuur en je krijgt een Turks bad achtige toestand met heel veel intimiteit. In het begin nog wat genant, maar na acht uur echt helemaal vertrouwd. Vooral als je je realiseert dat de bus met regelmaat van 40 graden dwarshelling links naar 40 graden dwarshelling rechts rolt. De ene keer zit ik bij haar zowat op schoor, de andere keer zij zowat bij mij. En zo verder naar de buurman aan de andere kant. We hadden ook twee gewapende begeleiders mee. In de akelige tijd is deze bus wel eens aangehouden en werd iedereen naar buiten begeleid waarna de stamleden van de andere partij werden afgeschoten. Nu is dat weer behoorlijk geluwd, maar het is een eenzaam traject en er vinden regelmatig roofovervallen plaats. Zodoende. Overigens is het conflict nog niet over, want nu de oppositie deel uitmaakt van de regering worden er geen beslissingen meer genomen en dat lijdt uiteraard ook weer tot onvrede.
Nadat we in de Rift valley kwamen werd de weg zo slecht dat er lings en rechts van het traject nieuwe paden ontstonden. Asfalt met gaten is zoveel erger dan zandsporen met kuilen. Een driebaans hobbelpad was ons lot.
Halverwege zijn we gestopt in Kainuk. Daar werd ik begroet door twee travestieten. Ik sta hier nergens van te kijken, maar dit vond ik toch wel bijzonder. Een poosje later zag ik een stoere vent met een Amerikaanse legerpet, een Engels aandoend legerhemd en ... een jurk. Zou dit soms een travestieten dorp zijn? Of een gesticht misschien?
Dom, dom, dom. Zo dom. Evenlater zag ik het al. We waren inmiddels in Zuid Turkana - het gebied waar Niels de mobiele klinieken en medevacs vliegt - aangekomen. Daar wonen de herdersvolken en die zijn een beetje anders gekleed dan ik gewend ben. Als ze gewoon hun eigen kleren aanhebben zie ik het wel, maar als ze het combineren met westerse kleren word ik in eerste instantie op het verkeerde been gezet.
En toen - eindelijk - waren we in Lodwar. Heel vanuit de verte had ik al een bergketen gezien waarvan ik hoopte dat Lodwar daar zou liggen en verhip. Dat maakt het wat lieflijker dan dat het gewoon in de zandvlakte ligt. De heer naast mij stapte hier ook uit en hij wees me de weg naar het vliegveld. Heerlijk om de benen eens te strekken in het laatste zonlicht van de dag. Ik had het al snel gevonden en het was met een blij gevoel van herkenning dat ik de Uzima - zoals ze het vliegtuig genoemd hebben, het betekent 'lang leven' - weer ontmoette. In Nederland had ik er ook een paar uur mee mogen vliegen. Intussen belde Niels waar ik bleef en hij kwam er meteen aan, dus ik had de tijd om het vliegtuig te bekijken en de wachters te ontmoeten. Inmiddels was er in het oosten een muur van oranje in het laatste zonlicht ontstaan, die al dichterbij kwam. Ik had het nog nooit gezien maar er was geen twijfel over mogelijk: een echt zandstorm!! Wauw, dat ik ook dit nog mee mag maken, GAAF man! Niels was net met zijn mooie Toyota Hilux gearriveerd, samen met zijn vervanger Theo, toen de zandstorm arriveerde. Vanuit de luxe van de auto was het een boeiend fenomeen. Slecht zicht, duister. Helemaal goed!
Omdat Theo al bij Niels logeert ben ik ondergebracht bij de katholieken. Net alsof ik weer thuisben, zoals in de CAR. Na mijn bagage daar te hebben gedropt hebben we bij Niels nog een sundowner genoten, hoewel de zon inmiddels echt wel onder was en toen zijn we naar - zo banaal eigenlijk - de lokale pizzahut gegaan. Nou ja het was wel een echt lekkere lokaal en houtgestookte pizza. Zo gezellig na zo'n lange reis, echt een gevoel van thuiskomen en ontspannen.
Het gaat operatie hartslag goed. Niels heeft in de twee jaar dat hij hier heeft gezeten veel op poten gezet. Van origineel vijf strips heeft hij er nu veertig in bedrijf. Hij is tien volle dagen per maand bezig met een kliniek in het veld en dat wil hij verder uitbreiden. Daarnaast zijn er een onvoorspelbaar aantal medische evacuaties. Uiteindelijk heeft hij de visie van twee vliegtuigen en drie vliegers. Het gebied wat hij betrijkt is de provincie Turkana en dat is twee keer zo groot als Nederland.
Theo komt hier voor een periode van drie jaar en Niels hoopt dat het hem lukt de droom verder waar te maken. Theo heeft een wederhelft die meekomt. Zij heeft in Eindhoven dezelfde opleiding als Patrick gedaan: de design academy. Maar ze heeft meer met straatkinderen. Toen Theo in Zuid Afrika vloog voor zijn vliegopleiding heeft ze daar al wat ervaring mee opgedaan. Klinkt als een zonnige en geinspireerde toekomst voor die twee.....

Geen opmerkingen: